IRC-Galleria

Cây cốt toái bổ tên khoa học là Drynaria fortunei, thuộc họ thực vật Dương xỉ (Polypodiaceae). Loài cây này còn có nhiều tên gọi khác tùy theo vùng miền và khu vực như: hộc quyết, hầu khương, tắc kè đá, thân khương, tổ phượng, tổ diều…

Cốt toái bổ mọc ở đâu? Tại Việt Nam, cây cốt toái bổ thường mọc ở những khu vực vùng núi, có thể mọc trên cây khác hoặc mọc dọc ở các con suối hay các vách núi đá. Các tỉnh phân bố nhiều cốt toái bổ bao gồm: Cao Bằng, Lạng Sơn, Hòa Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh… Trên thế giới cốt toái bổ còn có nhiều ở Trung Quốc và Lào.

Một số đặc điểm của cây cốt toái bổ là:

Cốt toái bổ là loài cây dạng dương xỉ, thường sống phụ sinh trên những thân cây lớn hoặc ở những hốc đá ẩm ướt. Loài cây này có thể sống được nhiều năm.

Cây có rễ dẹt cong queo, phần nhiều phân nhánh, dài 5 cm đến 15 cm, rộng 1 cm đến 2 cm, dày khoảng 3 mm. Vỏ ngoài của rễ có phủ lớp lông dạng vảy màu vàng đến nâu.

Lá cốt toái bổ có 2 loại. 1 Loại mép lá xẻ răng cưa nhọn, phiến lá hình xoan, gốc lá hình tim không có cuống, chiều dài khoảng 3-5cm. Còn 1 loại lá xẻ thùy sâu hình lá kép lông chim, cuống khoảng 4 – 7cm, dài 10 – 30cm, mỗi lá có khoảng 7 – 12 cặp lá lông chim. (cốt toái bổ dược liệu)

Cốt toái bổ dược liệu

Rễ cây cốt toái bổ là bộ phận chính được sử dụng làm dược liệu. Cốt toái bổ có thể thu hái được quanh năm, chỉ cần rửa sạch, cắt bỏ rễ con và phần lá, chỉ giữ lại phần thân rễ trông giống như củ. Người ta thường đốt nhẹ củ cốt toái bổ để loại bỏ phần lông ở bên ngoài, sau đó cắt thành từng mảnh rồi phơi hoặc sấy khô.

Cốt toái bổ dược liệu có thể chế biến tiếp bằng cách tẩm rượu hoặc tẩm mật để sử dụng tùy từng trường hợp người bệnh.

Tác dụng của cốt toái bổ

Theo khoa học hiện đại, thành phần chủ yếu trong cốt toái bổ là các hoạt chất flavonoid và tinh bột. Tác dụng của cốt toái bổ đã được nghiên cứu chứng minh là:

Tác dụng giảm lipid máu và phòng ngừa chứng xơ vữa động mạch.

Tác dụng làm tăng nồng độ canxi trong xương và máu, đồng thời nâng cao lượng phosphate trong cơ thể.

Tác dụng an thần, giảm đau.

Trong y học cổ truyền, vị thuốc cốt bách bổ có vị đắng, tính ấm, quy kinh vào can, thận.

Tác dụng: hoạt huyết, hóa ứ, làm mạnh gân xương, bổ thận, giảm đau, cầm máu.

Thường được sử dụng trong các trường hợp: chấn thương do té ngã, ù tai, đau nhức lưng, thận hư yếu, đau răng, đau lưng mỏi gối, chảy máu chân răng, tiêu chảy kéo dài.

Cao cốt toái bổ, cao khô cốt toái bổ

Cao cốt toái bổ là sản phẩm được chế biến từ dược liệu cốt toái bổ khô hoặc rễ cốt toái bổ tươi bằng phương pháp nấu cao. Cao cốt toái bổ thường được chia làm 4 loại là: cao lỏng, cao mềm, cao đặc và cao khô. Trong đó cao khô là loại cao có nhiều ưu điểm nhất nên sử dụng phổ biến nhất. (cao dược liệu khô)

Cao khô cốt toái bổ là chế phẩm cao có dạng bột khô với độ ẩm thấp, chỉ dưới 5%. Quá trình sản xuất cao khô cốt toái bổ bao gồm 2 giai đoạn chính:

Giai đoạn 1: cốt toái bổ sau khi được sơ chế làm sạch, chia nhỏ theo kích thước quy định sẽ được làm ẩm với một lượng dung môi (thường sử dụng dung môi là nước) theo tỷ lệ nhất định sau đó được nấu cao bằng thiết bị chuyên dụng trong khoảng thời gian nhất định. Sau khi nấu cao, bã dược liệu cốt toái bổ sẽ được lọc bỏ rồi thu lấy dịch cao.

Giai đoạn 2: Sau khi thu được dịch cao cốt toái bổ, tiếp đến là quá trình cô đặc loại bỏ bớt lượng nước, sau đó sấy phun sương để tạo thành hạt với độ ẩm không quá 5%.

Toàn bộ quy trình sản xuất và chế biến nguyên liệu cao khô cốt toái bổ cần được đảm bảo sạch khuẩn và thực hiện trong nhà máy đạt tiêu chuẩn ISO 22000. Từ đó cao khô cốt toái bổ mới đảm bảo chất lượng, an toàn cho người sử dụng, có thể sử dụng trực tiếp hoặc kết hợp với các thành phần khác trong bào chế.

Mua (bán) nguyên liệu cao khô cốt toái bổ ở đâu?

Ở Việt Nam, không khó để chúng ta có thể mua được cao khô cốt toái bổ nói riêng và các loại cao dược liệu nói chung ở các cửa hàng dược liệu, tiệm thuốc đông y, các cơ sở khám chữa bệnh y học cổ truyền, các công ty chuyên sản xuất và phân phối cao dược liệu hoặc đông dược…

Tuy nhiên để tránh mua phải hàng giả hàng nhái, hàng kém chất lượng, chúng ta chỉ nên chọn mua ở những đơn vị uy tín có thương hiệu trên thị trường. Và một trong những đơn vị tốt nhất tại Việt Nam là Công ty cổ phần hóa dược và công nghệ sinh học Biogreen.

Cao khô cốt toái bổ của thương hiệu Biogreen có nhiều ưu điểm vượt trội hơn các sản phẩm cùng loại trên thị trường:

Nguyên liệu tuyển chọn được nuôi trồng hữu cơ không hóa chất, không phân bón hóa học.

Công nghệ sản xuất hiện đại, quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn, đặc biệt là công nghệ sấy phun sương giúp cho hàm lượng hoạt chất trong cao dược liệu đạt được ở mức tối ưu nhất.